މައްކީ އަދި މަދަނީ ސޫރަތްތައް – 2
މައްކީ ސޫރަތްތައް އުސްލޫބުގެ ގޮތުންނާ އަދި މައުޟޫޢުގެ ގޮތުން މަދަނީ ސޫރަތްތަކާއި ތަފާތުވެގެން ވެއެވެ.
މައްކީ ސޫރަތްތައް އުސްލޫބުގެ ގޮތުންނާ އަދި މައުޟޫޢުގެ ގޮތުން މަދަނީ ސޫރަތްތަކާއި ތަފާތުވެގެން ވެއެވެ.
ޢިލްމުވެރިން ކީރިތި ޤުރުއާން ބައްސަވާފައި ވަނީ ދެ ބަޔަކަށެވެ. އެއީ މައްކީ ސޫރަތްތަކާއި މަދަނީ ސޫރަތްތަކެވެ.
މިއީ އިބްނު ތައިމިއްޔާ رحمه الله ގެ އަރިހުގައި އުޅުއްވި ބައެއް ބޭކަލުންގެ އެދިވަޑައިގަތުމުގެ މަތިން، ޤުރުއާން ތަފްސީރުކުރުމުގެ އުޞޫލުތަކާއި ޤަވާޢިދުތައް ބަޔާންކޮށްދެއްވައި ލިޔުއްވާފައިވާ ކުރު ރިސާލާއެކެވެ.
ލިޢާނު ކުރުމަކީ ދެމަފިރިންގެ ދެމެދުގައި ހިނގާ ކަމެކެވެ. މީގެ ސަބަބަކީ ފިރިމީހާ އޭނާގެ އަނބިމީހާ ޒިނޭ ކުރިކަމަށް ބުނެ ޤަޛުފު ކުރުމެވެ.
އެންމެނަށް ޝާމިލުވެގެންނެވެ. ސަބަބަކީ ޤުރުއާން ބާވައިލެއްވުނީ މުޅި އުންމަތަށެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތައް އޭގެ އެންމެ ޞައްޙަގޮތުގައި ފަހުމުކުރުން.
الله ތަޢާލާ، އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންނަށް ދިމާވާ ދަތިއުނދަގޫތަކާއި ހިތާމައާއި މޮޅިވެރިން ފިއްލަވާ ދެއްވާނެކަން ބަޔާންކޮށްދިނުން
ރަސޫލާ صَلَّىٰ اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ އަށް މާތް الله ގެ ނަޞްރު ލިބިގެންވާނެ ކަމާ އަދި އެއިލާހު އެކަލޭގެފާނު ދިފާޢުކުރައްވާނެކަން ބަޔާންކޮށްދެއްވުން:
މުނާފިޤުންނާ ބެހޭގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ ސޫރަތެއް ބާވައިލެއްވިއެވެ. އެއީ سُورَةُ المُنَافِقُون އެވެ. އަދި سُورَة بَرَاءَة (އެބަހީ: ތައުބާ ސޫރަތުގައި) ގައި ވެސް އެބައިމީހުންނާ ބެހޭ ގިނަ އާޔަތްތަކެއް ވެއެވެ. އެހެންކަމުން އެ ސޫރަތަކީ މުނާފިޤުންނަށް އެންމެ ވަރުގަދައަށް ވަޢީދުގެ ބަސްތައް ހުރި ސޫރަތެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތައް ބާވައިލެއްވުނު ސަބަބުތައް ދެނެގަތުމަކީ ގިނަގުނަ ފައިދާތަކެއް އެކުލެވިގެންވާ, ވަރަށްވެސް މުހިންމު ކަމެކެވެ.
އާޔަތެއް ބާވައިލެއްވުނު ސަބަބަކީ ހިނގާދިޔަ ކަމެއްގެ ޙުކުމް ބަޔާންކޮށްދިނުން ކަމުގައި ބައެއް ފަހަރު ވެދާނެއެވެ.
އާޔަތް ބާވާލެއްވުމުގެ ސަބަބަކީ ޙާދިޘާއެއް ދިމާވުމުން އެކަން ބަޔާންކުރެއްވުންކަމުގައި ބައެއް ފަހަރު ވެދާނެއެވެ.
ދެވަނަ ބަޔަކީ ސަބަބީގެ ނަމުން ނަން ދެވިފައިވާ ބައެވެ.
ޤުރުއާން ބާވައިލެއްވުން ބެހެނީ ދެ ބަޔަކަށެވެ. އެއީ އިބްތިދާއީ އަދި ސަބަބީ އެވެ.
ޝައިޚުލް އިސްލާމް މުޙައްމަދު ބުން ޢަބްދުލް ވައްހާބު رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ.
“اقرأ އިން އެކަލޭގެފާނު ނަބީކަމާއިގެން ފޮނުއްވުނެވެ. އަދި المدثر އިން ރަސޫލުކަމާއިގެން ފޮނުއްވުނެވެ.”
ރަސޫލާ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ ގެ މައްޗަށް ޤުރުއާނުން އެންމެ ފުރަތަމަ ބާވައިލެއްވުނު މިންވަރެއް ބާވައިލެއްވުނީ ރަމަޟާން މަހެއްގެ ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރޭގައެވެ.
މައްކީ ސޫރަތްތައް އުސްލޫބުގެ ގޮތުންނާ އަދި މައުޟޫޢުގެ ގޮތުން މަދަނީ ސޫރަތްތަކާއި ތަފާތުވެގެން ވެއެވެ.
ޢިލްމުވެރިން ކީރިތި ޤުރުއާން ބައްސަވާފައި ވަނީ ދެ ބަޔަކަށެވެ. އެއީ މައްކީ ސޫރަތްތަކާއި މަދަނީ ސޫރަތްތަކެވެ.
މިއީ އިބްނު ތައިމިއްޔާ رحمه الله ގެ އަރިހުގައި އުޅުއްވި ބައެއް ބޭކަލުންގެ އެދިވަޑައިގަތުމުގެ މަތިން، ޤުރުއާން ތަފްސީރުކުރުމުގެ އުޞޫލުތަކާއި ޤަވާޢިދުތައް ބަޔާންކޮށްދެއްވައި ލިޔުއްވާފައިވާ ކުރު ރިސާލާއެކެވެ.
ލިޢާނު ކުރުމަކީ ދެމަފިރިންގެ ދެމެދުގައި ހިނގާ ކަމެކެވެ. މީގެ ސަބަބަކީ ފިރިމީހާ އޭނާގެ އަނބިމީހާ ޒިނޭ ކުރިކަމަށް ބުނެ ޤަޛުފު ކުރުމެވެ.
އެންމެނަށް ޝާމިލުވެގެންނެވެ. ސަބަބަކީ ޤުރުއާން ބާވައިލެއްވުނީ މުޅި އުންމަތަށެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތައް އޭގެ އެންމެ ޞައްޙަގޮތުގައި ފަހުމުކުރުން.
الله ތަޢާލާ، އެއިލާހުގެ އަޅުތަކުންނަށް ދިމާވާ ދަތިއުނދަގޫތަކާއި ހިތާމައާއި މޮޅިވެރިން ފިއްލަވާ ދެއްވާނެކަން ބަޔާންކޮށްދިނުން
ރަސޫލާ صَلَّىٰ اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ އަށް މާތް الله ގެ ނަޞްރު ލިބިގެންވާނެ ކަމާ އަދި އެއިލާހު އެކަލޭގެފާނު ދިފާޢުކުރައްވާނެކަން ބަޔާންކޮށްދެއްވުން:
މުނާފިޤުންނާ ބެހޭގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ ސޫރަތެއް ބާވައިލެއްވިއެވެ. އެއީ سُورَةُ المُنَافِقُون އެވެ. އަދި سُورَة بَرَاءَة (އެބަހީ: ތައުބާ ސޫރަތުގައި) ގައި ވެސް އެބައިމީހުންނާ ބެހޭ ގިނަ އާޔަތްތަކެއް ވެއެވެ. އެހެންކަމުން އެ ސޫރަތަކީ މުނާފިޤުންނަށް އެންމެ ވަރުގަދައަށް ވަޢީދުގެ ބަސްތައް ހުރި ސޫރަތެވެ.
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އާޔަތްތައް ބާވައިލެއްވުނު ސަބަބުތައް ދެނެގަތުމަކީ ގިނަގުނަ ފައިދާތަކެއް އެކުލެވިގެންވާ, ވަރަށްވެސް މުހިންމު ކަމެކެވެ.
އާޔަތެއް ބާވައިލެއްވުނު ސަބަބަކީ ހިނގާދިޔަ ކަމެއްގެ ޙުކުމް ބަޔާންކޮށްދިނުން ކަމުގައި ބައެއް ފަހަރު ވެދާނެއެވެ.
އާޔަތް ބާވާލެއްވުމުގެ ސަބަބަކީ ޙާދިޘާއެއް ދިމާވުމުން އެކަން ބަޔާންކުރެއްވުންކަމުގައި ބައެއް ފަހަރު ވެދާނެއެވެ.
ދެވަނަ ބަޔަކީ ސަބަބީގެ ނަމުން ނަން ދެވިފައިވާ ބައެވެ.
ޤުރުއާން ބާވައިލެއްވުން ބެހެނީ ދެ ބަޔަކަށެވެ. އެއީ އިބްތިދާއީ އަދި ސަބަބީ އެވެ.
ޝައިޚުލް އިސްލާމް މުޙައްމަދު ބުން ޢަބްދުލް ވައްހާބު رحمه الله ވިދާޅުވިއެވެ.
“اقرأ އިން އެކަލޭގެފާނު ނަބީކަމާއިގެން ފޮނުއްވުނެވެ. އަދި المدثر އިން ރަސޫލުކަމާއިގެން ފޮނުއްވުނެވެ.”
ރަސޫލާ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ ގެ މައްޗަށް ޤުރުއާނުން އެންމެ ފުރަތަމަ ބާވައިލެއްވުނު މިންވަރެއް ބާވައިލެއްވުނީ ރަމަޟާން މަހެއްގެ ލައިލަތުލް ޤަދްރި ވިލޭރޭގައެވެ.